Definicja Sezon na kleszcze - szczepimy wiedzę

Co to jest Sezon na kleszcze - szczepimy wiedzę: Wywiad z dr nauk medycznych Ewą Marią Duszczyk z Kliniki Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego AM w Warszawie- Pani Lekarz, odnoszę wrażenie, iż w Polsce ciągle jest niska świadomość chorób, które powodują kleszcze, a również małe przekonanie Polaków do skutecznej profilaktyki. Jakie jest Pani zdanie na ten temat?- To prawda. Odbywa się tak dlatego, iż nie wszyscy zdają sobie sprawę z faktu, iż kleszcze są przenosicielami różnych groźnych chorób. W czasie gdy zachorować może każdy, kto ma to nieszczęście, iż ukłuje go kleszcz zakażony wirusem albo bakterią, gdy spożyje zainfekowane wirusami mleko. Rzadziej to jest droga inhalacyjna - np., gdy śpi się na sianie i wdycha odchody kleszczy. Niestety prawdą jest również to, iż ciągle niewielu z nas pamięta, iż jedyną efektywną ochroną przed chorobą jest szczepienie... - Przyjrzyjmy się zatem bliżej problemowi. Jakie dolegliwości powodują kleszcze?W warunkach europejskich, kleszcze przenoszą dwie groźne dolegliwości: chorobę wirusową (kleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu) i chorobę bakteryjną (boreliozę). Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest ostrą chorobą zakaźną, która może prowadzić do powikłań neurologicznych i psychicznych, a nawet zagrażać życiu. dolegliwości tej lekceważyć nie wolno, gdyż może ona mieć faktycznie bardzo poważny przebieg. Wywołuje ją wirus i aktualnie nie dysponujemy lekiem, który zwalczałby ten czynnik chorobotwórczy albo hamował jego rozmnażanie. Przez wzgląd na tym, leczymy symptomy, a nie zwalczamy samej powody dolegliwości.- Jakie symptomy występują u osób, które zachorowały na kleszczowe zapalenie mózgu?- Moment wylęgania dolegliwości jest krótki: od 1 do 8 dni. Zazwyczaj ma ona przebieg dwufazowy. W pierwszej fazie, symptomy przypominają infekcję grypową czy grypopodobną. Występuje wówczas temperatura do 38 stopni, bóle mięśni, stawów, bóle głowy i ogólne rozbicie. Najczęstszym rozpoznaniem jest infekcja wirusowa. W takim przypadku stosuje się leki objawowe, czyli obniżające gorączkę, przeciwbólowe, po których pacjent wchodzi w moment pozornego zdrowia. Taki stan może utrzymywać się od jednej doby do 14 dni. Niestety u niektórych osób może dojść do drugiego etapu dolegliwości, który związany jest już z poważnymi zaburzeniami. Występuje wówczas bardzo wysoka gorączka, mocny ból głowy, wymioty. Mogą pojawić się również drgawki i symptomy oponowe, a nawet strata świadomości. Czasem występują również porażenia nerwów czaszkowych. Pacjent w takim stanie musi być hospitalizowany, czasem nawet w oddziale intensywnej opieki medycznej. Dodam, iż u dzieci dolegliwość ta częściej niż u osób dorosłych, kończy się na pierwszym etapie. Jednak w roku 2003, kiedy w Polsce zarejestrowano 339 potwierdzonych przypadków kleszczowego zapalenia mózgu, w naszej klinice były hospitalizowane także dzieci. - Jakie mogą być skutki zachorowania na KZM? - dolegliwość ma regularnie ciężki przebieg. Co więcej, u osób dorosłych dolegliwość ta, nawet jeśli zakończy się pomyślnie, może łączyć się z długotrwałym okresem niezdolności do pracy. Długo utrzymują się niedowłady, porażenia nerwów czaszkowych czy nerwów obwodowych, różnego rodzaju powikłania. Występują także uciążliwe bóle głowy, uczucie zmęczenia czy zaburzenia psychiczne, np. długo utrzymujący się zespół depresyjny. - W jakim przypadku dolegliwość kończy się śmiercią?- Pacjent, który ma zapalenie mózgu, może mieć równocześnie zaburzenia oddychania, zaburzenia krążenia, co może być powodem zgonu. Czasem śmierć wynika z powikłań bakteryjnych albo dodatkowych zakażeń. - Jak kształtuje się zapadalność na KZM w Polsce? Czy w ostatnim czasie notuje się więcej zachorowań? Tak, tendencja jest wzrostowa. Ostatnie publikacje medyczne wskazują, iż w Polsce zapadalność na kleszczowe zapalenie mózgu wyraźnie wzrosła. W 2003 roku odnotowano w naszym państwie rekordową liczbę 339 przypadków dolegliwości. W porównaniu z innym państwami, w najwyższym stopniu wzrosła ona u naszych sąsiadów na Litwie. Zanotowano także więcej zachorowań we Francji i Szwecji. Z ostatniego zestawienia rocznego o zachorowaniach na dolegliwości zakaźne i inne zakażenia wynika, iż zapadalność w Polsce na KZM wynosi ok. 0,89 na 100 tys.. Ale w regionach endemicznych, to oznacza takich, gdzie występuje spory proc. kleszczy zakażonych wirusami wywołującymi chorobę, jest ona już kilka a czasem nawet kilkanaście razy większa. Z kolei wiadomo, iż prawie wszystkie przypadki są precyzyjnie zdiagnozowane. - W jaki sposób możemy uchronić się przed zachorowaniem na KZM? - Przeciwko chorobie wirusowej dysponujemy efektywną profilaktyką - szczepionką. Do niedawna służący był model fundamentalny, czyli dawka zerowa, po miesiącu do trzech od pierwszej dawki - dawka druga, a po dziewięciu miesiącach do roku - dawka trzecia. gdyż nasi pacjenci z reguły przypominają sobie o zagrożeniu tuż przed wyjazdem na wakacje, dlatego wyjściem dla nich jest przyspieszony, o udokumentowanej skuteczności model szczepienia. Należy zaszczepić się dawką pierwszą i już po dwóch tygodniach przyjąć dawkę drugą. Badania i poezja medyczna potwierdzają, iż już po dwóch tygodniach od przyjęcia drugiej dawki, ok. 93% osób szczepionych osiąga ochronny poziom przeciwciał, co zabezpiecza na cały rok. Jednak, by zapewnić długotrwałą ochronę trzecią dawkę należy podać po roku od pierwszej dawki. - Komu należy rekomendować szczepienia przeciwko KZM i dlaczego? gdzie rejonach państwie ryzyko zachorowania na KZM jest największe?Oczywiście szczepienia bezwzględnie powinny być służące u osób, które wyjeżdżają w tereny zwiększonego występowania kleszczy zakażonych wirusami wywołującymi zachorowanie na kleszczowe zapalanie mózgu (tereny endemiczne). W polskich warunkach to są obszary województwa podlaskiego, warmińsko-mazurskiego i dolnośląskiego. Pracownicy leśnictwa pracujący na terenach endemicznych są już zaszczepieni. W ostatnich latach notowano również relatywnie wiele przypadków w woj. mazowieckim. - A kto powinien zaszczepić się przeciwko KZM?- Szczepienie zalecamy młodzieży, osobom dorosłym, dzieciom wyjeżdżającym na kolonie, obozy czy wędrówki. W trakcie wywiadu z rodzicami, których dzieci były hospitalizowane w naszej klinice na skutek kleszczowego zapalenia mózgu, okazało się, iż nie wiedzieli oni, iż można było zaszczepić dzieci i w ten sposób uniknąć ciężkiej dolegliwości, hospitalizacji, bólu i stresu związanego z pobraniem krwi, pobraniem płynu mózgowo-rdzeniowego czy podawaniem kroplówek. Raptem trzy ukłucia służące przy szczepieniu pozwoliłyby temu zapobiec... To z pewnością znacząco mniej bólu, lecz w pierwszej kolejności pewność, iż nie zachoruje się na tę ciężką chorobę. - Co ma zrobić osoba, która zdecyduje zaszczepić się przeciwko KZM?- Pierwszy krok to udać się do swojego lekarza pediatry czy lekarza rodzinnego. Szczepienia przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu i opon są szczepieniami zalecanymi poprzez Głównego Inspektora Sanitarnego, tzn. są to szczepienia pełnopłatne. I chociaż znajdują się one w kalendarzu szczepień rekomendowanych, nie są dowolne. Szczepionki są oczywiście bezpieczne, jednak pacjent powinien przedtem być zbadany, by można było wykluczyć, jakąś infekcję. Wówczas doktor zdecyduje, czy można się szczepić, czy także lepiej to zrobić za kilka dni. Należy pytać swojego lekarza o sposobność zaszczepienia przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu, ponieważ szczepionki są dostępne, a ustawa o zwalczaniu chorób zakaźnych i zakażeń, nakłada wymóg na lekarzy nie tylko podstawowej opieki medycznej, informowania o szczepieniach rekomendowanych.- Jak zachęciłaby Pani lekarz Polaków do szczepienia przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu?- Nie ma lepszego i tańszego metody profilaktyki chorób zakaźnych niż szczepienia ochronne. Leczenie jest zawsze droższe niż sama dolegliwość, a jej przebieg trudno przewidzieć. Nie jesteśmy w stanie powiedzieć, który pacjent zakończy chorobę na pierwszym etapie, a który będzie chorował bardzo ciężko... W tej chwili wiemy, iż zachowania prozdrowotne są główne. Proszę się szczepić! Nikt nie zwróci nam bólu, cierpienia i pełni zdrowia. Znam przypadki, kiedy kleszczowe zapalenie mózgu i opon wyłączało osoby dorosłe z czynnego życia zawodowego i rodzinnego na moment powyżej roku. Myślę, iż to wystarczająco przemawia za tym, by się szczepić... dr nauk medycznych Ewa Maria Duszczyk - pracuje w Klinice Chorób Zakaźnych Wieku Dziecięcego Akademii Medycznej w Warszawie. Prowadzi zajęcia dydaktyczne z chorób zakaźnych i pasożytniczych. Organizator i wykładowca kursów doskonalących i atestacyjnych dla lekarzy rodzinnych i pediatrów. Jej zainteresowania naukowe i publikacje dotyczą zakażeń wirusowych, chorób odzwierzęcych i profilaktyki chorób zakaźnych. Autorka licznych publikacji i doniesień zjazdowych dotyczących chorób zakaźnych i szczepień ochronnych i współautorka podręcznika "Wakcynologia". Członek założyciel i członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Wakcynologii a również członek Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego i Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych