Definicja Grypa - profilaktyka, profilaktyka i profilaktyka

Co to jest Grypa - profilaktyka, profilaktyka i profilaktyka: Wywiad z prof. dr hab. Lidią B. Brydak, kierownikiem Krajowego Ośrodka do spraw Grypy WHO, kierownikiem Pracowni Wirusów Zakażeń Oddechowych Zakładu Wirusologii Państwowego Zakładu Higieny w Warszawie. Małgorzata Skoczylas: Kto jest w najwyższym stopniu narażony na zachorowania na grypę? Lidia B. Brydak: Grypa jest groźna dla każdego. Jednak w najwyższym stopniu narażone są osoby z grup podwyższonego ryzyka. Należą do nich zarówno dzieci, jak i dorośli z chorobami przewlekłymi, szczególnie układu oddechowego, nerek, uszkodzonym albo osłabionym układem odpornościowym, w tym osoby z AIDS, chorzy na astmę, chorzy z nowotworami, to oznacza wszyscy ci, u których infekcja grypowa może wywołać zaostrzenie dolegliwości, a w skutku zgon. Światowa Organizacja Zdrowia mówi, iż do ekipy podwyższonego ryzyka należy zaliczyć również wszystkie osoby po 50 roku życia. Małgorzata Skoczylas: Dlaczego grypa bardzo regularnie przybiera postać epidemii? Na czym bazuje różnica między epidemią a pandemią? Lidia B. Brydak: Epidemie grypy występują rokrocznie, z racji na zmienność i plastyczność wirusa grypy. Wystarczy, by nastąpiła najdrobniejsza zmiana w budowie łańcucha aminokwasów, hemaglutyniny i neuraminidazy, które wchodzą w skład budowy wirusa grypy, by rozpoczął w populacji krążyć nowy szczep. Epidemia w znaczeniu epidemiologów to jest przyrost liczby zarejestrowanych przypadków dolegliwości na danym terenie, różniący się od poprzedniego sezonu. Z kolei pandemia to epidemia, która obejmuje cały świat. tak aby doszło do stworzenia pandemii grypy, musi w populacji zacząć krążyć nowy typ albo podtyp wirusa, który nigdy wcześniej nie krążył. Jednak w razie pandemii mamy do czynienia z tak zwany skokami antygenowymi, tzn. iż zmianom podlegają już nie pojedyncze aminokwasy, lecz całe fragmenty łańcucha hemaglutyniny i neuraminidazy. Małgorzata Skoczylas: Czy może Pani Prof. przypomnieć największe pandemie? Lidia B. Brydak: Jeszcze dwa lata temu we wszystkich swoich publikacjach pisałam, iż pandemia z 1918 roku, zwana popularnie hiszpanką, spowodowała ok. 20 mln zgonów. Dziś wiemy już, iż było to aż 50 mln zgonów! Dla porównania I wojna światowa pochłonęła 9 mln ofiar. Warto podkreślić, iż największe żniwo hiszpanka zebrała wśród ludzi młodych, pomiędzy 20 a 40 rokiem życia. Druga pandemia, zwana azjatycką, wybuchła w 1957 roku. Rok 1968 to trzecia pandemia tak zwany grypa "Hong Kong". Jest sprawą dyskusyjną, czy były jeszcze inne pandemie, a mianowicie z 1977 roku. Małgorzata Skoczylas: Jakie są symptomy grypy? Lidia B. Brydak: Grypa, co jest bardzo charakterystyczne, występuje nagle. Dolegliwość po prostu "zwala z nóg". Jej symptomy ogólne to złe samopoczucie, rozbicie, dreszcze, przeczulica skóry, ciepłota ciała ponad 38oC. symptomy ze strony układu oddechowego to surowicza wydzielina z nosa, ból gardła, chrypka, bóle w klatce piersiowej, tak zwany suchy, "szczekający" kaszel. Mogą również wystąpić bóle głowy, brak łaknienia, bóle mięśni, bóle stawów, biegunka, bóle brzucha, nudności. Te symptomy dotyczą w szczególności dzieci pomiędzy 5 a 14 rokiem życia. Są one zresztą bardzo regularnie mylnie diagnozowane jako zapalenie wyrostka robaczkowego. Przebieg grypy jest zależny od zjadliwości wirusa, wieku pacjenta, stylu życia, współistnienia innych chorób. Małgorzata Skoczylas: Jakie mogą być następstwa grypy? Lidia B. Brydak: Najczęstszymi powikłaniami ze strony układu oddechowego są zapalenie oskrzeli i zapalenie płuc. Chcę zwrócić uwagę na sposobność wystąpienia zapalenia ucha środkowego u małych dzieci. Dolegliwość u małego dziecka może wywołać częściową utratę słuchu, a czasem całkowitą głuchotę. W 2000 r. Komitet Doradczy do spraw Szczepień WHO rozważał nawet wprowadzenie w tej ekipie dzieci obowiązkowych szczepień. Także sporo przypadków zaburzeń pracy serca, na przykład zapalenie mięśnia serca i osierdzia, niewydolności nerek, zespołu wstrząsów toksycznych, powikłań neurologicznych jest wywoływanych właśnie poprzez grypę. Małgorzata Skoczylas: Czy warto się szczepić przeciwko grypie? Lidia B. Brydak: Oczywiście tak! Jedyną i efektywną sposobem walki z grypą jest profilaktyka, profilaktyka i jeszcze raz profilaktyka. Na całym świecie eksperci biją na alarm, tak aby się szczepić, gdyż konsekwencje powikłań grypowych powinno się rozpatrywać w kategoriach społeczno - ekonomicznych. konsekwencje grypy można gdyż przeliczyć na kapitał. Wiadomo, iż w zależności od sezonu epidemicznego wydatki wywołane grypą w danym państwie sięgają od 1 miliarda do paru mld dolarów. Na te wydatki składają się nieobecności w pracy, w szkole, wielokrotne wizyty u lekarza, wypisywanie recept, wykupienie leków, wykonanie badań specjalistycznych. Proszę zwrócić uwagę, iż wszyscy menedżerowie, którzy zostali wychowani na Zachodzie, szczepią swoich pracowników. Kierują się przy tym bardzo prostą i logiczną zasadą - pieniądz rodzi pieniądz. Czyli, jeśli nie będą mieli sprawnego personelu, nie będą mieli zysków. Małgorzata Skoczylas: Do kiedy należy się szczepić? Lidia B. Brydak: Tj. regularnie zadawane pytanie, lecz bardzo potrzebne. Trzeba gdyż obalić mity w tym zakresie. ?adne terminy szczepień przeciwko grypie są to niczym nie uzasadnione hipotezy. Jak mówi Komitet Doradczy do spraw Szczepień WHO, nie ma jakichkolwiek terminów, do których należy się szczepić! Można zaszczepić się nawet wtedy, jeśli rozpocznie się epidemia. Jednakże osoby z grup podwyższonego ryzyka powinny się zaszczepić przed sezonem grypowym, z racji na to, iż ich mechanizm immunologiczny jest osłabiony i najdrobniejsza infekcja grypowa może wywołać zaostrzenie dolegliwości. Małgorzata Skoczylas: A kto powinien się w pierwszej kolejności zaszczepić? Lidia B. Brydak: Szczepimy z dwóch powodów. z racji na wskazania epidemiologiczne i wskazania kliniczne. Te ostatnie już omówiłam. Wskazania epidemiologiczne dotyczą osób, które mogą roznosić zakażenie, jak także "dostać je w darze". To są lekarze, pielęgniarki, cały personel kliniczny, dziennikarze, wojsko, księża, pracownicy budowlani, tramwajarze, pracownicy transportu, pracownicy budowlani. W zasadzie prawie wszyscy powinni się szczepić. Jednak o szczepieniu zawsze powinien zadecydować doktor. Małgorzata Skoczylas: Po jakim czasie po szczepieniu stajemy się odporni na grypę i na jak długo? Lidia B. Brydak: Przeciwciała, które nas chronią, produkowane są w organizmie już po 7 dniach. z racji na to, iż wirus grypy jest bardzo plastyczny, musimy co roku uaktualniać skład szczepionki i co roku powtarzać szczepienie. Małgorzata Skoczylas: Czy szczepienia przeciw grypie są w Polsce popularne? Lidia B. Brydak: Zużycie szczepionki w sezonie 1992/1993 wynosiło 0,52 dawki na 1000 mieszkańców. Aktualnie wartość ta wzrosła blisko 180 razy i równa się 92,4 dawki na 1000 mieszkańców. Małgorzata Skoczylas: Czym zajmuje się Krajowy Ośrodek do spraw Grypy WHO, którym Pani Prof. kieruje? Lidia B. Brydak: Do głownych zadań Krajowego Ośrodka do spraw Grypy Światowej Organizacji Zdrowia należy zbieranie i badanie informacji o zachorowaniach. Mamy za zadanie wyizolować wirus grypy, który krąży w danej chwili w Polsce. jeśli izoluje się wirus, który nie odpowiada panelowi surowic do badań podstawowych, to natychmiast ten szczep musi być wysłany do Światowej Organizacji Zdrowia. to jest bardzo istotne, gdyż po selekcji przysłanych rocznie 3 - 4 tys. wyizolowanych szczepów z całego świata WHO określa skład szczepionki na kolejny sezon. Ośrodek zajmuje się także oceną serologiczną i epidemiologiczną skuteczności szczepień przeciwko grypie i badaniami odwoławczymi. Utrzymujemy stałe kontakty z Międzynarodowymi Centrami do spraw Grypy i wymieniamy wiadomości o sytuacji epidemiologiczno-wirusologicznej z analogicznymi ośrodkami w Europie. Naszym zadaniem jest także uświadamianie o zagrożeniach, jakie niesie grypa i upowszechnianie jej profilaktyki