Definicja Pomoc uzależnionym i ich rodzinom

Co to jest Pomoc uzależnionym i ich rodzinom: Wśród różnorodnych mechanizmów społecznego oparcia szczególną rolę odgrywają ekipy samopomocowe (wzajemnej pomocy), przeznaczone dla osób z problemami zdrowotnymi. ekipy te stanowią wielką, zbyt regularnie niedocenianą pomoc w oddziaływaniach prozdrowotnych. W okolicy stowarzyszeń i fundacji, efektywnie wspierają i uzupełniają działania zakładów opieki zdrowotnej, a w wielu sytuacjach - wręcz je wyręczają, przejmując długoterminową opiekę i zapewniając psychologiczne wsparcie ich przewlekle chorym podopiecznym. Samopomoc można również traktować jako zorganizowane, "oddolne" działania mające na celu przeciwstawienie się biurokracji, która nie zawsze jest kompetentna, regularnie kieruje się bezdusznymi regulaminami, a ludzi traktuje przedmiotowo. Samopomoc wyrasta nierzadko ze sprzeciwu wobec tych sił socjalnych, które przedstawiają odmienność w negatywnym świetle i stanowi alternatywę dla pomocy zbiurokratyzowanej, nie dla wszystkich jednakowo dostępnej, regularnie przykrej i wywołującej poczucie bycia ofiarą. Popularność samopomocy wynika między innymi z tego, iż nie jest ograniczona ani czasem, ani miejscem, ani metodą, a również, co jest niezmiernie istotne - nic nie kosztuje. Istotnymi cechami charakterystycznymi dla ekipy samopomocy są: jednorodność (składają się one z osób z podobnymi problemami i podobnym doświadczeniem), dążenie do wspólnego celu (jest nim zapewnienie swoim uczestnikom oparcia i pomocy) i opieranie się na członkach ekipy, a nie - na zewnętrznych autorytetach. Skuteczność pomocy zależy od zaangażowania, zdolności i wiedzy członków, nie mniej jednak działalność jest kontrolowana poprzez członków ekipy. Tajemnica skuteczności oddziaływań grup samopomocy bazuje między innymi na tym, iż są one źródłem, regularnie niewymiernych, korzyści dla swoich uczestników, umożliwiają im gdyż: poszerzenie wiedzy o wspólnym problemie i uzyskanie pomocy w jego lepszym zrozumieniu przez korzystanie z mądrości zbiorowej; emocjonalne i socjalne oparcie, które ułatwia opanowanie urazu będącego skutkiem zaistniałego problemu; zapanowanie nad losem, dzięki wzajemnemu wspieraniu się i zaspokajaniu zbliżonych potrzeb i w wyniku akceptacji problemu; samowystarczalność, dzięki której możliwe jest wyjście z roli bezradnej ofiary losu (dolegliwości); rozbudzenie własnych możliwości terapeutycznych przez poznanie i przyswojenie sposobów, jakie wykorzystują inni członkowie ekipy w radzeniu sobie z określonym problemem; osiągnięcie, przez kontakt i wspólne działania z osobami mającymi ten sam problem, psychospołecznego substytutu tego, co utraciło się na skutek swojej niepełnosprawności. Efektem jest wytworzenie się nowego układu stosunku międzyludzkich i nowego metody funkcjonowania w społeczeństwie, opartego nie na współzawodnictwie, ale na współpracy. Bardzo ważne to jest, iż w ekipie samopomocy obowiązuje zasada równości, dzięki której wszyscy jej członkowie mają taki sam status. Schemat organizacyjny ekipy ma gdyż charakter demokratyczny, a władza rozkłada się równomiernie na całą grupę, co jest przeciwieństwem biurokratycznych struktur instytucji zajmujących się opieką zdrowotną. Innym istotnym elementem jest fakt, iż uczestnictwo w ekipie jest kompletnie dobrowolne, a każdy z uczestników decyduje o sobie. Każdy, kto przystępuje do takiej ekipy, robi to z racji na własne swoje problemy, a równocześnie może się w niej czuć bezpiecznie, gdyż zasadą jest, iż omawiane kwestie i poruszane problemy nie mają prawa wyjść poza grupę. Wśród polskich grup samopomocowych w najwyższym stopniu znane są ekipy dla osób związanych z problemem alkoholowym, jest to Wspólnota Anonimowych Alkoholików (AA), ekipy Rodzinne Al-Anon i Alateen i kluby abstynenta. Kluby abstynenta Start ruchów samopomocowych osób uzależnionych od alkoholu w Polsce wiąże się z końcem lat 40., kiedy to dotarły do nas wiadomości na temat Wspólnoty Anonimowych Alkoholików. Pierwowzorem klubów abstynenta w Polsce były: Koło Samopomocy Chorych Poradni Przeciwalkoholowej, które powstało nareszcie lat 40. w Warszawie i powstałe w początkach lat 50. w Poznaniu podobne Koło Samopomocy Pacjentów. Pierwsze kluby abstynentów, które początkowo powstawały wyłącznie przy placówkach zajmujących się leczeniem alkoholików, nazywane były klubami AA (Anonimowych Alkoholików, Anonimowych Abstynentów, Aktywnych Abstynentów, Alkoholików Abstynentów). Działające aktualnie w Polsce samopomocowe kluby abstynenckie można najogólniej podzielić na: kluby pacjenta - przy ambulatoryjnych placówkach lecznictwa odwykowego; kluby byłego pacjenta - przy placówkach leczenia odwykowego stacjonarnego; kluby środowiskowe - przy różnych instytucjach, w zakładach pracy, na terenie zakładów karnych, osiedli i tym podobne; kluby samodzielne, posiadające osobowość prawną, zarejestrowany statut, regulamin, zarząd, sekcje klubowe i tym podobne;; Kluby abstynenta pomagają swoim członkom w utrzymywaniu abstynencji, umożliwiając im korzystanie z różnych form aktywności. Prowadzą zajęcia edukacyjno-informacyjne, terapię grupową, terapię w ekipach rodzinnych, muzykoterapię, zajęcia sportowe, turystyczne, rozrywki na trzeźwo i tym podobne;;; Część prowadzi także interwencje w sytuacjach przerwania abstynencji, poradnictwo dla rodzin, pogadanki w szkołach, w zakładach pracy, wspiera w poszukiwaniu pracy, prowadzi poradnictwo prawne, pomaga ofiarom przemocy i tak dalej W 1988 r. powołano do życia Federację Klubów Abstynenckich, a po jej rozwiązaniu w 1996 r. powstał Ogólnopolski Ośrodek Koordynacyjno-Informacyjny Stowarzyszeń i Klubów Abstynenckich. Do podstawowych zadań Ośrodka należy między innymi udzielanie konsultacji dla przedstawicieli ruchu abstynenckiego i prowadzenie bazy danych stowarzyszeń i klubów abstynenckich działających na terenie Polski. Liczba klubów abstynenta szacowana była w 2000 r. na około 320 (dane PARPA). Anonimowi Alkoholicy (AA) Początków idei samoorganizowania się alkoholików należałoby szukać w połowie XIX wieku, kiedy to w Stanach Zjednoczonych, w mieście Baltimore powstało Stowarzyszenie im. Jerzego Waszyngtona. Początkowo jego członkami byli wyłącznie alkoholicy, którzy próbowali sobie wzajemnie pomagać. W szeregi stowarzyszenia coraz częściej wstępowali jednak działacze polityczni i społeczni, co wkrótce wywołało, iż utraciło ono umiejętność pomagania alkoholikom. W ostatnich latach XIX wieku powstała "Chrześcijańska Wspólnota Pierwszych Wieków", z której wyłoniła się w 1908 r. tak zwany Ekipa Oxfordzka. W jednej z takich grup, w miejscowości Akron (Ohio, USA) spotkało się dwóch alkoholików uważanych poprzez otoczenie za "beznadziejnych" - chirurg dr Bob i makler giełdowy Bill. Dr Bob nie był już w stanie operować, Bill miał za sobą sporo nieskutecznych pobytów w zakładach odwykowych. Ich spotkanie dało start Wspólnocie Anonimowych Alkoholików (AA). Za datę stworzenia Wspólnoty uznaje się 10 czerwca 1935 r. Na koniec 1941 r. AA miała już około 8 tys. uczestników. W połowie lat 90. Wspólnota liczyła powyżej 2 mln uczestników, w powyżej 96 tys. grup w 141 państwach. Fundamentalne pozycje literatury AA to tak zwany Ogromna Księga ("Anonimowi Alkoholicy"), która doczekała się przekładu na 32 języki (dostępna jest również w alfabecie Braille'a), "Dwanaście Kroków i Dwanaście Tradycji" i "Życie w trzeźwości". Od 1997 r. dostępna jest w internecie formalna strona AA (www.alcoholics-anonymous.org). W styczniu 2000 r. uruchomiono stronę internetową polskiej Wspólnoty AA (www.anonimowi-alkoholicy.org.pl). Dwie pierwsze w Polsce ekipy AA powstały w Poznaniu w połowie lat 70., trzecia w Będzinie, a czwarta w Warszawie w 1980 roku. aktualnie na terenie niemal całego państwie istnieje prawie 1700 grup Anonimowych Alkoholików. Od 1995 r. obsługą Wspólnoty AA zajmuje się Fundacja Biura Służby Krajowej AA w Polsce, z siedzibą w Warszawie (00-020 Warszawa, ul. Chmielna 20, tel./fax +22 828-04-94). Z przeprowadzonych w 1998 r. badań, gdzie wzięło udział 6800 uczestników Wspólnoty z 639 grup AA wynika, iż powyżej połowa badanych trafiła do AA dzięki staraniom pracowników placówek ochrony zdrowia. Badania przeprowadzone zostały w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, gdzie wśród lekarzy, pielęgniarek i innych pracowników ochrony zdrowia świadomość ogromnej roli AA w udzielaniu pomocy jest bardzo spora. U nas rezultat podobnych badań okazałby się zapewne diametralnie różny. W Polsce w takich ekipach zawodowych, panuje gdyż zbyt regularnie niezgodny z profesjonalną wiedzą stereotyp postrzegania alkoholika, powszechny jest także brak wiedzy na temat zasad leczenia, a rola ruchów samopomocowych jest zbyt regularnie niezrozumiana i niedoceniana. Wspólnota Anonimowych Alkoholików otworzyła nową erę samopomocy dzięki Programowi Dwunastu Kroków i poprzez wielu uznawana jest za jeden z fenomenów XX wieku. Program Dwunastu Kroków Proponowany poprzez Wspólnotę AA program zdrowienia wyłożony jest w "Dwunastu Krokach". Zachowaniu jedności Wspólnoty służy Dwanaście Tradycji. Fundamentalne wiadomości na temat Wspólnoty zawiera Preambuła: "Anonimowi Alkoholicy są wspólnotą mężczyzn i kobiet, którzy podzielone są nawzajem swoim doświadczeniem, siłą i nadzieją, by rozwiązać swój wspólny problem i innym pomagać w wyzdrowieniu z alkoholizmu. Jedynym warunkiem uczestnictwa jest chęć zaprzestania picia. Nie ma w AA jakichkolwiek składek ani opłat, jesteśmy samowystarczalni przez swoje, dobrowolne datki. Wspólnota AA nie jest związana z żadną sektą, wyznaniem, partią, organizacją albo organizacją; nie angażuje się w jakiekolwiek publiczne polemiki; nie zajmuje stanowiska w żadnych sporach. Naszym głównym celem jest pozostawać trzeźwym i pomagać innym alkoholikom w osiągnięciu trzeźwości". Powierzchowne zapoznanie się z treścią "Dwunastu Kroków" może nasunąć niektórym osobom podejrzenie, iż są one podstępnie wciągane do jakiejś organizacji czy sekty religijnej. Tak mogą myśleć jedynie ci, którzy nie dostrzegli, iż od uczestników Wspólnoty nie jest wymagana akceptacja jakiejś jednolitej koncepcji Boga ("Siły Większej od nas samych"). Po bliższym przyjrzeniu się łatwo zauważyć, iż każdy może dokonać wyboru Boga "jakkolwiek Go pojmuje" i nikt spośród pozostałych uczestników Wspólnoty nie ma prawa niczego w tej kwestii narzucić. Jeden ze współzałożycieli AA - Bill W. wyjaśnił tę kwestię pisząc między innymi : "ateistom i agnostykom powiedz dobitnie, iż nie muszą przyjmować naszego pojmowania Boga. Niech zamiast Boga przyjmą jakąś sensowną, swoją prawdę. Główne, by oni wszyscy uwierzyli, iż istnieje jakakolwiek siła większa od nich samych". Bliższe i bardziej szczegółowe zaznajomienie się z Programem Dwunastu Kroków, znajomość literatury z nim związanej, a szczególnie osobisty udział w otwartych bądź zamkniętych spotkaniach (mityngach) grup AA, pozwalają stwierdzić, iż proponowany program popularny jest praktycznie dla każdego alkoholika (bez względu na jego wiek, wykształcenie, status socjalny czy wyznawaną religię). Program ułatwia uzyskanie wglądu w istotę uzależnienia i w samego siebie, umożliwia analizę swoich kontaktów interpersonalnych, wspiera w poznawaniu i wzbogacaniu potencjalnych możliwości własnego rozwoju i daje wskazówki, w jaki sposób można osiągnąć trzeźwość. Trzeźwość rozumiana jest w AA znacząco szerzej niż sama abstynencja, gdyż obejmuje ona także zmieniony sposób myślenia, odczuwania siebie i innych i dojrzałe, czyli "trzeźwe" funkcjonowanie w życiu. Cele sformułowane w "Dwunastu Krokach" wykonywane są poprzez poszczególnych członków grup w sposób indywidualny i regularnie odmienny, a "Kroki" proponują jedynie kolejność przeprowadzania analizy własnych doświadczeń i dokonywania zmian. Krok Pierwszy ("Przyznaliśmy, iż jesteśmy bezsilni wobec alkoholu, iż przestaliśmy kierować własnym życiem") prowadzi do zmiany obrazu samego siebie z osoby panującej nad swoim piciem na osobę, która tego nie potrafi, skłania się do pogodzenia z ograniczeniami i do pozbycia się poczucia winy za coś, na co się nie ma w danym momencie wpływu. gdyż doświadczenie, oparte na wielu próbach samotnego poradzenia sobie z problemem alkoholowym uczy, iż powrót do zdrowia bez wsparcia z zewnątrz nie jest możliwy, niezbędne jest znalezienie Siły Wyższej, która mogłaby w tym pomóc (Krok Drugi - "Uznaliśmy, iż Siła Większa od nas samych może przywrócić nam zdrowie"). Następnym działaniem musi być wyrażenie zgody na skorzystanie z tej pomocy (Krok Trzeci - "Postanowiliśmy powierzyć naszą wolę i nasze życie opiece Boga, jakkolwiek Go pojmujemy"). Kolejne czynności to przeprowadzenie analizy sytuacji powodujących lęk i poczucie winy i sporządzenie listy osób, do których żywiło się albo żywi nadal urazę (Krok Czwarty - "Zrobiliśmy gruntowny i odważny obrachunek osobisty"). Następny ruch to podzielenie się własnymi problemami z Siłą Wyższą i innymi ludźmi, czyli uwolnienie się od poczucia samotności i szansa na uzyskanie przebaczenia (Krok Piąty - "Wyznaliśmy Bogu i drugiemu człowiekowi istotę naszych błędów"). Po odpowiednim przygotowaniu (Krok Szósty - "Staliśmy się kompletnie gotowi, by Bóg uwolnił nas od wszystkich wad charakteru") następuje zwrócenie się do Siły Wyższej z prośbą o pomoc w dokonywaniu zmian (Krok Siódmy - "Zwróciliśmy się do Niego w pokorze, by usunął nasze braki"). Przygotowanie listy skrzywdzonych osób (Krok Ósmy - "Zrobiliśmy listę osób, które skrzywdziliśmy i staliśmy się gotowi zadośćuczynić im wszystkim") umożliwia naprawianie i wymazywanie wyrządzonych krzywd (Krok Dziewiąty - "Zadośćuczyniliśmy osobiście wszystkim, wobec których było to możliwe z wyjątkiem przypadków, gdyby zraniło to ich albo innych"). Krok Dziesiąty ("Prowadziliśmy nadal obrachunek osobisty, z miejsca przyznając się do popełnionych błędów") to zalecenie systematycznego powtarzania Kroków Czwartego i Piątego w celu zachowania równowagi emocjonalnej, gwarantującej kontynuację procesu zdrowienia. W trakcie przerabiania Jedenastego Kroku ("Dążyliśmy, przez modlitwę i medytację, do coraz doskonalszej więzi z Bogiem, jakkolwiek Go pojmujemy, prosząc jedynie o poznanie Jego woli wobec nas i o siłę do jej spełnienia") następuje ugruntowanie, zapoczątkowanego w Trzecim Kroku, postanowienia o korzystaniu z pomocy Siły Wyższej. Krok Dwunasty ("Przebudzeni duchowo w rezultacie tych Kroków, staraliśmy się nieść posłanie innym alkoholikom i stosować te zasady we wszystkich naszych poczynaniach") jest ukoronowaniem prowadzonych działań, mówi o radości życia i dawaniu, bez oczekiwania czegokolwiek w zamian. Program Dwunastu Kroków Anonimowych Alkoholików wyznacza więc kierunek i fazy procesu zmiany. Jego przebieg jest bardzo zbliżony do procesu psychoterapii i, podobnie jak ona, umożliwia zminimalizowanie albo usuwanie środkami psychologicznymi objawów ((dolegliwości i uzyskanie korzystnych zmian w stanie zdrowia i zachowaniu. Po dokonaniu drobnych adaptacji znalazł on szerokie wykorzystanie w około 200 innych ekipach samopomocowych. Na świecie spotykają się między innymi : ekipy anonimowych: nikotynistów, hazardzistów, żarłoków, osób z problemami emocjonalnymi czy dłużników. Spotykamy także ekipy anonimowych osób chorych na raka, osób z depresją, z cukrzycą, astmatyków, migrenowców i tym podobne;;;; Wzorem Grup Rodzinnych Al--Anon powstały, oparte na tym samym programie, ekipy Nar-Anon (bliscy narkomanów), Gam-Anon (bliscy hazardzistów), Work-Anon (bliscy pracoholików) i tym podobne;;;;; Fakty te świadczą jednoznacznie o uniwersalności i popularności Programu Dwunastu Kroków. Al-Anon Samopomocowe ekipy Rodzinne Al-Anon przeznaczone są dla tych wszystkich, którzy czują emocjonalny związek z osobami uzależnionymi od alkoholu (żony, mężowie, rodzice, przyjaciele i tym podobne;;;;;; ) i cierpią przez wzgląd na ich piciem. Początki tego ruchu samopomocowego sięgają połowy lat 40., kiedy to za odpowiednikiem dynamicznie rozwijającej się Wspólnoty Anonimowych Alkoholików zaczęły powstawać w Stanach Zjednoczonych Kluby Rodzinne (Family Clubs) dla osób, które miały w rodzinie kogoś z problemem alkoholowym. nareszcie lat 40. pojawiły się samopomocowe ekipy Żon Niealkoholiczek (Non-Alcoholc Wives), Anonimowych Niealkoholików (Non-Alcoholics Anonymous), żon Anonimowych Alkoholików (AA Wives) i "Oddziały Posiłkowe" AA (AA Auxiliaries). W 1951 r. 87 rodzin zgłosiło się do Zarządu Anonimowych Alkoholików z prośbą o przyjęcie ich do swego grona. gdyż Zarząd nie wyraził na to zgody, powołano Komitet Informacji Domowej z siedzibą w Nowym Jorku, który wkrótce przyjął nazwę Rodzinne ekipy Al-Anon. W 1954 r. zarejestrowano Zarząd Kluczowy, a w 1955 r. opublikowana została podręcznik "Rodzinne ekipy Al-Anon. Poradnik dla rodzin dotkniętych alkoholizmem". W 1961 r. odbył się pierwszy światowy Zjazd Al-Anon. Program Al-Anon jest adaptacją programu Anonimowych Alkoholików, gdyż wykorzystuje Dwanaście Kroków i Dwanaście Tradycji. Ta forma samopomocy istnieje w Polsce od 1980 r., kiedy w Poznaniu powstała ekipa "Ariadna". aktualnie liczba grup Al-Anon w Polsce wynosi około 430. Stroną organizacyjną Wspólnoty zajmuje się Stowarzyszenie Grup Rodzinnych Al-Anon (61-670 Poznań 55, skr. poczt.14, os. Wichrowe Wzgórze 32, tel./fax +61 828-93-07; tel. kontaktowy w Warszawie 0 606 919-215). Alateen, Alatot Samopomocowe ekipy Alateen przeznaczone są dla "nastolatków", a więc dla dzieci i młodzieży do lat 18, "na których życie wpłynął alkoholizm któregoś z rodziców albo innej, bliskiej osoby". Wspólnota powstała w stanach zjednoczonych ameryki w 1957 r., a założycielem jej był chłopiec, którego tata był uczestnikiem Wspólnoty AA, a matka uczestniczką Al-Anon. W 1971 r. Wspólnota Alateen liczyła już 800 grup. W 1973 r. opublikowana została jej pierwsza pozycja książkowa pt. "Alateen - nadzieja dla dzieci alkoholików". Na świecie spotyka się aktualnie powyżej 3 tys. grup Alateen. Program Alateen jest adaptacją programu Anonimowych Alkoholików i wykorzystuje także Dwanaście Kroków i Dwanaście Tradycji. W 2002 r. przy Stowarzyszeniu Grup Rodzinnych Al-Anon powołany został Komitet do spraw Alateen (71-756 Szczecin, ul. Tarczowa 1/15, tel. +91 450-10-30 albo 0 606 408 848). Liczba grup Alateen w Polsce waha się od 60 do 171 (wg danych PARPA za 2000 rok). Dzieci alkoholików w wieku 7-8 do 12 lat spotykają się, w opartych także na Programie Dwunastu Kroków AA, ekipach o nazwach Alatot, Alakid albo Preteen Alateen. Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) Wspólnota Dorosłych Dzieci Alkoholików to samopomocowe ekipy osób, które ukończyły 18 lat i są dziećmi alkoholików. W ich spotkaniach mają prawo uczestniczyć osoby w każdym wieku. Początki Wspólnoty to przełom lat 1976/1977, kiedy w Kalifornii (USA) ekipa kilku młodych osób uczestniczących w spotkaniach Alateen, które przestały już być nastolatkami, zaczęła odwiedzać spotkania grup Alanon. Wkrótce ci młodzi ludzie zorientowali się jednak, iż mają nieco inne problemy niż pozostali uczestnicy tych spotkań. Utworzyli wówczas nową grupę o nazwie "Nadzieja dla Dorosłych Dzieci Alkoholików". W kolejnych latach dokonali adaptacji zapożyczonego od Wspólnoty Anonimowych Alkoholików Programu Dwunastu Kroków. W ten sposób powstała Wspólnota Dorosłych Dzieci Alkoholików, która na koniec lat 90. liczyła około 1500 grup. W 1979 r., dzięki opublikowanym w "Newsweeku" artykułom Claudii Black, Stefanii Brown i Sharon Wegscheider, problemy dorosłych dzieci alkoholików ujrzały światło dzienne i wzbudziły zainteresowanie profesjonalnych terapeutów. ekipy samopomocowe Dorosłych Dzieci Alkoholików i profesjonalne programy terapeutyczne dla tych osób zaczęły powstawać na terenie Polski w drugiej połowie lat 80. Wg danych PARPA w 2000 r. było 88 grup DDA. Wnioski Osoby zdrowiejące w oparciu o Program Dwunastu Kroków AA, Al-Anon czy DDA stanowią wielkie wsparcie dla lecznictwa odwykowego, gdyż coraz częściej podejmują w nim pracę w charakterze terapeutów. Szczególnie pomocni są zdrowiejący alkoholicy, którzy bardziej niż inni pracownicy lecznictwa odwykowego identyfikują się z pacjentem i jego problemami, a regularnie angażują się bardziej od nich w mechanizm terapii. Oprócz tego mają, na ogół, lepsze stosunki interpersonalne z pacjentami i posługują się bardziej zrozumiałym dla nich językiem, bardziej otwarcie i efektywnie radzą sobie z systemem zaprzeczeń, który - szczególnie w startowym okresie terapii - demonstruje pacjent, umożliwiają również pacjentowi dostęp do żywego modelu zachowań ułatwiających zachowywanie abstynencji, czyli alternatywnych wobec picia (są przecież "w zasięgu ręki"). Niezmiernie ważny dla terapii jest fakt, iż promieniują oni większym optymizmem co do skuteczności leczenia, a tym samym dają więcej nadziei na efekt (zarówno pacjentom, jak i kolegom z zespołu terapeutycznego). Tych korzyści możemy się jednak spodziewać wyłącznie wówczas, kiedy terapeutami są alkoholicy, którzy legitymują się wieloletnim okresem trzeźwienia, przeszli profesjonalne przeszkolenie, postępują wedle zasadami etyki zawodowej terapeuty, mają solidne i niekwestionowane zdolności terapeutyczne, a równocześnie - stale dbają o poprawny przebieg własnego procesu zdrowienia. Przeprowadzone w 1992 r. badania wykazały, iż ok. 7,5 mln osób dorosłych w Stanach Zjednoczonych korzystało z jakiejś formy samopomocy, a dla każdego poważniejszego zaburzenia odnotowanego na liście Światowej Organizacji Zdrowia istnieją ekipy samopomocowe. Są ekipy samopomocowe osób cierpiących na tak rzadkie schorzenia, o których niejeden doktor nawet nie słyszał. ekipy samopomocowe stanowią więc poważne wsparcie dla ochrony zdrowia, bo idealne efekty terapeutyczne osiągane są przez integrację oddziaływań profesjonalnych z elementami praktyki i ideologii samopomocowej. Artykuł pochodzi z tygodnika "Służba Zdrowia" nr 51-56/2002