Definicja Transplantacja szpiku w Polsce i na Świecie

Co to jest Transplantacja szpiku w Polsce i na Świecie: Stan transplantacji szpiku na świecieCorocznie wykonuje się ok. 17 tys. allotransplantacji i 30 tys. autotransplantacji. Ostatnio rośnie raczej liczba allotransplantacji od niespokrewnionych dawców. Roczny przyrost liczby transplantacji sięgał 15%, aktualnie w wysoko rozwiniętych państwach stabilizuje się stosownie do potrzeb. Są spore różnice między państwami, nie mniej jednak istnieje wyraźna zależność między dochodem narodowym i opłatami na służbę zdrowia, a liczbą transplantacji. Mediana liczby przeszczepów szpiku w wysoko rozwiniętych państwa państwach UE sięga 450/ 10 mln/rok, w tym powyżej 300 autoprzeszczepów i do 140 alloprzeszczepów.Transplantacja szpiku w PolsceW okresie ostatnich 17 lat liczba różnych form transplantacji szpiku wzrosła w Polsce powyżej 130-krotnie; z 6-ciu zabiegów w 1989 do 854 w 2006 roku (w tym 179 alloprzeszczepień od rodzeństwa i 138 od dawców niespokrewnionych, 537 autoprzeszczepów). W 2006 roku liczba przeszczepie od dawców niespokrewnionych wzrosła nawet do 157. Pomimo tego postępu parametr liczby transplantacji w Polsce rzędu 210 na 10 mln. mieszkańców jest nadal 2 krotnie niższy niż w przodujących państwach.Finansowanie procedur przeszczepiania jest obiektem kontraktu między Szpitalami mającymi ośrodek przeszczepowy i Ministerstwem Zdrowia (obejmuje moment 30 dni). Później leczenie podlega kontraktom z NFZ. Mechanizm poszukiwania dawców i działalność rejestrów dawców niespokrewnionych są koordynowane poprzez Poltransplant. To jest oparte na odpowiednich ustawach. Liczba dobrowolnych dawców szpiku zarejestrowanych w krajowych rejestrach wykazuje przyrost. Jest on jednak niewystarczający w relacji do oczekiwań i potrzeb. Przeszczepienie od dawcy z polskiego rejestru ma sporo zalet z punktu widzenia organizacyjnego, ekonomicznego jak także lekarskiego. Tworzenie rejestrów jest jednak trudnym i kosztownym przedsięwzięciem, Wymaga ono nie tylko zrozumienia i ofiarności osób deklarujących wolę bycia dawcą. Potrzebne są także znaczące środki finansowe na utrzymanie licencjonowanych laboratoriów badających zgodność w dziedzinie HLA i na opłacenie wysokich wydatków badań immunologicznych i molekularnych. aktualnie istniejące rejestry utrzymują aktywność raczej dzięki aktywności i poświęceniu osób, które je stworzyły. Trzeba im w tym pomagać, ponieważ to jest biznes całego społeczeństwa. Potwierdzeniem jest bez pośpiechu rosnąca liczba przeszczepów od polskich dawców. Do końca 2006 wykonano w Polsce 111 przeszczepów komórek krwiotwórczych od polskich dawców. W tej liczbie mieści się 41 przeszczepów w Katowicach, z kolei w 2007 roku w Katowicach wśród przeszczepień od dawców nie-spokrewnionych było już 9 z polskich rejestrów; można się więc spodziewać, iż bilans za cały rok wykaże znaczny przyrost udziału polskich dawców dla całego Państwie. Dziękujemy za to wszystkim polskim dawcom i organizatorom rejestrów.Liczba ośrodków wykonujących transplantacje komórek krwiotwórczych wzrosła w państwie do 17-stu. Rozkład ośrodków na terenie państwie jest nierównomierny: 4. zlokalizowane są w Warszawie, 3. we Wrocławiu po 2. w Lublinie, Poznaniu i w Krakowie, po jednym w Gdańsku, Katowicach, Łodzi i Bydgoszczy (poszczególne ośrodki wykonują od 20 do 170 transplantacji rocznie). Wszystkie polskie ośrodki składają raporty w Europejskim Rejestrze EBMT, wybrane także w rejestrze międzynarodowym IBMTR w stanach zjednoczonych ameryki. Pomaga to w zapewnieniu odpowiedniej jakości świadczonych usług. . aktualnie nowym wyzwaniem jest kosztowny i trudny mechanizm uzyskania certyfikatu jakości JACIE. Ośrodek w Katowicach od 1999, a w ostatnich latach także ośrodek DCPK we Wrocławiu posiadają akredytację amerykańską National Marrow Donor Program (NMDP), co zapewnia dostęp do największej sieci niespokrewnionych dawców i nowych technik. Niestety wydatek pozyskania szpiku w stanach zjednoczonych ameryki jest 2- krotnie wyższy niż w Europie, co nie jest uwzględnione w kontraktach. Porównanie z odpowiednimi parametrami EBMT wskazują na potrzebę powiększenia liczby transplantacji w większości istniejących polskich ośrodków, a dopiero później tworzenie następnych. Docelowa liczba zabiegów transplantacji komórek krwiotwórczych w Polsce może być oceniana na – 1200/rok.W ostatnich latach liczba transplantacji szpiku w Polsce nie wykazuje już tak wyraźnego wzrostu. Od kilku lat MZ otrzymuje gdyż podobne stawki na transplantacje, w czasie gdy na świecie rosną ceny nowych technologii, leków i wydatki pozyskania szpiku pobranego na nasze zlecenie za granicą od dawców zagranicznych. Istnieje więc obawa, iż wzrosną kolejki oczekujących na znalezienie dawcy i kolejki do wykonania alloprzeszczepów od niespokrewnionych dawców. Wbrew takim obawom w 2006 roku czas oczekiwania na transplantacje był na ogół stosowny do koniecznego procesu przygotowania do zabiegu i znalezienia dawcy, w mniejszym stopniu od długości kolejki. Ten paradoks może być rezultatem ogólnych trudności na jakie napotyka niedofinansowane lecznictwo specjalistyczne. Wobec ograniczonych możliwości stosowania kosztownych hematologiczno-onkologicznych procedur diagnostycznych i leczniczych, zbyt niski odsetek chorych na białaczki i inne nowotwory krwi uzyskiwać może stan pozwalający na zakwalifikowanie do leczenia transplantacją szpiku. Innym poważnym problemem jest niedostateczne finansowanie opieki po transplantacji. Przedtem była ona finansowana poprzez MZ w ostatnich latach poprzez NFZ, który etapowo ograniczył możliwości leczenia. W ostatnich latach obserwuje się odpływ hematologów wyspecjalizowanych w transplantacji szpiku do ośrodków zagranicznych, raczej w Wielkiej Brytanii i Skandynawii. Jeszcze przedtem pojawiły się zorganizowane wyjazdy pielęgniarek i ekspertów diagnostyki laboratoryjnej. Wynika to nie tylko z przyczyn ekonomicznych, lecz i z pracy w systemie pełnym trudności administracyjnych, przesuwającym ciężar odpowiedzialności na lekarzy. Jeżeli do tego dodać bardzo krzywdzącą atmosferę stworzoną obecnie wokół służby zdrowia to istnieje spora obawa o sytuację ciężko chorych w najbliższych latach.Autorprof. dr nauk medycznych Jerzy Hołowiecki