Definicja Wczesne wykrywanie nowotworów szansą

Co to jest Wczesne wykrywanie nowotworów szansą: Mimo coraz liczniejszych, zapierających dech odkryć technicznych, mimo mln wydawanych na skomplikowane badania medyczne i genetyczne, mimo setek genialnych głów pracujących nad tym problemem nowotwory złośliwe w dalszym ciągu zbierają każdego roku niebagatelne żniwo pośród chorujących na nie ludzi obu płci, wszystkich grup rasowych i wiekowych. Na przestrzeni lat w cywilizowanych państwach podejście do tego problemu zmieniło się jednak diametralnie. Dzisiaj wiadomo już z pewnością, iż nowotwór złośliwy jest chorobą uleczalną. Lecz kluczem do tego sukcesu jest jego inicjalne wykrycie. W państwach bogatych takich jak na przykład USA badania w kierunku wczesnego wykrywania nowotworów są bezpłatne, a sporo z nich jest obowiązkowych. Wynikiem są cyfry... Zachorowalność Umieralność Odsetek Sutek Polska (1990) 6649 4323 65% USA (1994) 183000 46300 25% Szyjka macicy i trzon Polska (1990) 5959 3181 54% USA (1994) 46000 10500 22% Gruczoł krokowy Polska (1990) 2273 2051 90% USA (1994) 200000 38000 19% Jelito grube i odbytnica K i M Polska (1990) 6913 6343 91% USA (1994) 149000 56000 37 % Pęcherz moczowy - M Polska (1990) 2156 1523 70% USA (1994) 51200 10600 20% K - kobiety, M - mężczyźni, odsetek - nie znaczy, iż taki właśnie proc. chorych u których wykryto dany nowotwór umiera w tym samym roku. znaczy, iż liczbę zgonów na dany nowotwór w relacji do nowych, zarejestrowanych w danym roku przypadków. Co tak faktycznie oznaczają te cyfry ? Dowodzą niezbicie, iż w rankingu krajów, które mogą się pochwalić sukcesami we inicjalnym wykrywaniu nowotworów jesteśmy jeszcze daleko w tyle. Oznaczają one, iż nowotwory wykrywane są w stadium zaawansowanym, co daje znacząco mniejsze szanse na ich całkowite nawet wyleczenie. Stad tak niewielka różnica między ilością zarejestrowanych rocznie przypadków, a ilością zgonów na skutek tego samego nowotworu w naszym państwie. Tak zwany badania przesiewowe albo skriningowe, które objęłyby całą populację są nadzwyczajnie kosztowne i przez wzgląd na nieustającym deficycie w polskiej służbie zdrowia nie mamy nawet na nie co liczyć. Lecz musimy być świadomi i nie bagatelizować kwestie. Jeśli twój zakład pracy wymaga od ciebie pewnych badań okresowych - nie traktuj tego jak zło niezbędne ! Poddaj się badaniu nie dla świętego spokoju i z obowiązku. W pierwszej kolejności dla własnego spokoju. Powinniśmy być także świadomi jakie nowotwory nam zagrażają i jakie badania pomagają we inicjalnym ich wykryciu. Rosnąca ciągle liczba nowoczesnych gabinetów lekarskich i pracowni diagnostycznych sprawia, iż badania diagnostyczne stały się ogólnodostępne, a proponowane za nie ceny są niczym w porównaniu z ryzykiem i kosztami leczeniu w razie ujawnienia dolegliwości nowotworowej w późnym stadium. chłoniak - nowotwór złośliwy wywodzący się tkanki limfatycznej ( na przykład węzłów chłonnych) czerniak - nowotwór złośliwy skory powstający na podłożu znamion barwnikowych guz - rozkwit tkanki - może być łagodny albo złośliwy mięsak - nowotwór złośliwy wywodzący się z tkanek, które nie są nabłonkami, czyli z tkanki nerwowej, naczyniowej, mięśniowej czy tłuszczowej nowotwór łagodny - guz zbudowany z tkanek poprawnych, który może rosnąć, lecz nie rozprzestrzenia się po całym organizmie nowotwór złośliwy - guz zbudowany z tkanki nieprawidłowej, który drogą naczyń krwionośnych, limfatycznych albo poprzez ciągłość może rozprzestrzeniać się po organizmie przerzut - wtórne ognisko nowotworu złośliwego, które pojawia się w konsekwencji przemieszczenia się komórek nowotworowych do węzłów chłonnych albo innych narządów rak - nowotwór złośliwy wywodzący się z tkanek nabłonkowych, a wiec takich, które wyścielają przewód pokarmowy, układ oddechowy, narządy rozrodcze i pokrywają skore Fakty długość życia po rozpoznaniu nowotworu złośliwego wydłuża się z roku na rok - w latach czterdziestych tylko 25% wszystkich chorych przeżywało 5 lat od postawienia diagnozy. Dzisiaj odsetek ten wynosi ok. 50% (ogólnie dla wszystkich nowotworów). palenie papierosów leży u podłoża raków, które prowadza do powyżej 1/3 zgonów na skutek nowotworów - mowa nie tylko o rakach płuc i krtani, lecz również j. ustnej, przełyku, pęcherza i trzustki po roku 2000 na skutek raka płuc umierać będzie więcej kobiet niż mężczyzn, a to na skutek wzrastającej po II-giej wojnie światowej liczby kobiet palących w latach czterdziestych wiodącym nowotworem kobiecym był rak szyjki macicy, ktory po wprowadzeniu testu Papanicolau ustąpił miejsca rakowi sutka - w wieku XX-tym na pierwsze miejsce wśród kobiet wysuwa się rak płuca. rak płuca jest aktualnie kluczową powodem śmierci wśród chorych na nowotwory złośliwe mężczyzn i kobiet i 10 razy częściej dotyczy palaczy niż niepalących. inicjalne wykrycie nowotworu jest szansą na całkowite wyleczenie! Im bardziej zaawansowany mechanizm (( na przykład z obecnością przerzutów w innych narządach) tym mniejsze szanse wyleczenia i krótszy moment przeżycia. Np. odsetek kompletnie wyleczonych przypadków raka jelita grubego wykrytego w bardzo inicjalnym stadium sięga 90%, w trakcie gdy w obecności przerzutów do węzłów czy innych narządów tylko 60% przeżywa 5 lat... Jeżeli więc dbacie o własne życie i zdrowie, pamiętajcie także o badaniach okresowych. Oto ich spis: Test albo badanie Płeć Wiek Jak regularnie Rak jelita grubego i odbytu *Kolonoskopia i rektoskopia K i M 50 i więcej Co 3 do 5 lat *Test na krew utajoną K i M 50 i więcej Raz na rok Rak prostaty *Manualne badanie M 40 i więcej Raz na rok * Test PSA M 50 i więcej Raz na rok Rak szyjki macicy Test Papanicolau K od 18 ( albo od rozpoczęcia aktywności seksualnej) do 39 Raz na rok (po 3 poprawnych rozmazach) nie można wykonywać rzadziej 40 i więcej Raz na rok Rak macicy i jajnika Badanie ginekologiczne K 18 do 39 Raz na rok (po 3 poprawnych rozmazach) nie można wykonywać rzadziej 40 i więcej Raz na rok Rak sutka Samokontrola piersi K 20 i więcej Raz w miesiącu Badanie poprzez lekarza K 20 - 39 Raz na trzy lata Mammografia K 40 - 49 Co dwa lata 50 i więcej Raz na rok Nowotwory jądra Samokontrola jąder M 18- 39 Co trzy lata 40 i więcej Raz na rok Inne Wizyty u lekarza obejmujące badania w kierunku innych nowotworów (żołądek, tarczyca, pęcherz, jądra, skora) w zależności od osobistego zagrożenia K i M 20 - 39 Co trzy lata 40 i więcej Raz na rok Badania pomocne w wykrywaniu nowotworów we inicjalnym stadium Samokontrola skory - liczba zachorowań na raka skóry powiększa się corocznie. Powód? Powiększona ekspozycja na słońce i promienie ultrafioletowe. lecz nowotwory skóry (raki i czerniaki) można wyleczyć, jeżeli usunie się je we inicjalnym stadium. Badanie, które każdy może wykonać sam w domu bazuje na: stań przed lustrem i precyzyjnie obejrzyj całe ciało - zwróć uwagę na przestrzenie miedzy palcami, skórę pod pachami, w pachwinach, na podeszwach, w rejonie za uszami, na karku i we włosach, na genitaliach, pod sutkami jeżeli zauważysz, iż którekolwiek ze znamion (tych, które masz od urodzenia i tych, które pojawiły się potem) wymienia kolor, zwiększa się ( albo minimalizuje, krwawi, swędzi, ma zaczerwienioną obwódkę, sączy z powierzchni, jest bolesne ( albo ulęgło naderwaniu czy uszkodzeniu - zgłoś się natychmiast do lekarza. Samokontrola piersi - im przedtem nauczymy się same badać swoje piersi tym lepiej ! Najwspanialszym okresem do takich badań są 2-3 dni po zakończeniu miesiączki. W momencie przekwitania, po ustaniu miesiączkowania, piersi powinno się badać raz w miesiącu, w dniu łatwym do zapamiętania np, pierwszego dnia każdego miesiąca. Jeśli w okresie badania wykryjesz guzek, fałdkę, wciagnięcie skóry ( albo inną podejrzaną zmianę, która pojawiła się od ostatniego badania powinnaś zgłosić się do lekarza. Najskuteczniejsza samokontrola to: oglądanie - stan ( albo usiądź przed lustrem - precyzyjnie obejrzyj piersi na początku z rękami opuszczonymi wzdłuż tułowia, później uniesionymi nad głową, wreszcie opartymi na biodrach badanie pod prysznicem - namydlij ciało, następnie unieś jedno ramię nad głowę, połóż drugą dłoń płasko nad badanej piersi i precyzyjnie ją obmacaj zaczynając od części zewnętrznych, później okrężnym ruchem przesuwaj palce ku środkowi do samej brodawki - w ten sam sposób zbadaj drugą pierś. badanie w pozycji leżącej - podłóż poduszkę pod badaną stronę i podłóż rękę pod głowę - palcami drugiej dłoni obmacaj pierś w sposób identyczny, jak w trakcie badania pod prysznicem Biopsja aspiracyjna cienkoiglowa (BAC) - badanie opierające na nakłuciu guza i pobraniu komórek stanowiących jego utkanie, które następnie bada się pod mikroskopem. Badanie, w szczególności w razie małych guzków wykonuje się pod kontrola ultrasonografu. W ten sposób można nakłuwać miedzy innymi guzy sutka, płuc, tarczycy, ślinianek, węzły chłonne, gruczoł krokowy. Badania endoskopowe - pozwalają na zajrzenie dzięki giętkich ( albo sztywnych rur do światła żołądka (gastroskopia), jelita grubego (kolonoskopia), krtani (laryngoskopia), oskrzeli (bronchoskopia), pochwy (kolposkopia) czy pęcherza (ureteroskopia). w okresie tych badań doktor ma sposobność pobrania wycinków, które są następnie poddawane badaniom mikroskopowym w celu postawienia diagnozy. Mammografia - badanie radiologiczne gruczołu piersiowego z zastosowaniem niskich dawek promieniowania rentgenowskiego mające na celu wykrycie patologicznych tworów w sutku Badania ultrasonograficzne - badanie z wykorzystaniem fal dźwiękowych o wysokiej częstotliwości, dzięki którym otrzymuje się obraz narządów wewnętrznych. Badania radiologiczne - opierające na sfotografowaniu narządów poddanych działaniu promieni rentgenowskich - jedno z najstarszych badań, lecz do dzisiaj fundamentalne w wykrywaniu nowotworów płuc. Rezonans magnetyczny - badanie z użyciem fal magnetycznych dokładniejsze i bezpieczniejsze niż standardowe badania radiologiczne czy nawet tomografia komputerowa. Używane raczej w diagnozowaniu centralnego układu nerwowego. Tomografia komuterowa - zaawansowana technicznie forma badania radiologicznego pozwalająca na uzyskanie obrazów przekrojów poprzecznych ciała na każdym poziomie. Test Papanicolau - pobranie wymazu z tarczy szyjki macicy dzięki specjalnej szczoteczki (wymaz pobiera się w okresie badania ginekologicznego). Następnie dokonuje się rozmazu uzyskanych komórek i szkiełku i poddaje się je po utrwaleniu badaniu mikroskopowemu. Inne badania cytologiczne - komórek nowotworowych można także poszukiwać w osadzie z odwirowanych płynów takich jak mocz ( wykrywanie raka pęcherza), płyn mózgowo-rdzeniowy, płyny wysiękowe, płyn z nakłutych torbieli. Test PSA (Prostate - specific - antygen) -wykrywanie specyficznego dla gruczołu krokowego antygenu, który znacząco częściej występuje u chorych z rakiem tego narządu. Test na krew utajona w kale - eksperci doradzają osobom w wieku 50 lat i starszym przeprowadzenie tego testu co roku w celu wczesnego wykrycia raka jelita grubego (należy jednak pamiętać, iż rezultat może być nieujemny także w stanach zapalnych przewodu pokarmowego, przy hemoroidach a również w trakcie zażywania aspiryny)