Definicja Leczenie HCV w świetle najnowszych osiągnięć medycyny

Co to jest Leczenie HCV w świetle najnowszych osiągnięć medycyny: Badania nad nowymi strategiami leczenia zakażeń wirusem HCV są zorientowane w pierwszej kolejności na pacjentów, którzy nie osiągnęli trwałej odpowiedzi wirusologicznej wskutek stosowania obecnie dostępnych metod terapeutycznych opierających na skojarzonym stosowaniu pegylowanego interferonu alfa z rybawiryną poprzez 24-48 tygodni. To jest ekipa obejmująca blisko połowę chorych spośród zakażonych najczęściej występującym w Polsce genotypem 1 wirusa. Celem intensywnie prowadzonych w ostatnich latach badań jest opracowanie terapii wykazującej wyższą skuteczność przy krótszym czasie jej trwania, a również dogodniejszej drodze podawania leków (najlepiej doustnie) i mniejszej liczbie działań niepożądanych. Dla osiągnięcia tych celów podejmuje się działania zmierzające do modyfikacji dotychczasowych schematów leczenia, wprowadzenia nowych interferonów i analogów rybawiryny, a w pierwszej kolejności opracowanie nowych leków o bezpośrednim działaniu przeciwwirusowym. Wydaje się iż interferony pozostaną jeszcze poprzez długi czas fundamentem leczenia zakażeń HCV. Znaczącym przełomem było wprowadzenie przed kilkoma laty pegylowanych interferonów alfa, które w porównaniu z uprzednio stosowanymi (dawkowanymi 3 razy w tygodniu), mogły być podawane pacjentom raz w tygodniu i pozwalały na uzyskanie wyższej skuteczności. Jednak należy przyznać iż jest ona, w szczególności w odniesieniu do genotypu 1 ciągle niezadowalająca. Częste działania uboczne powiązane w szczególności z interferonem, utrudniają akceptację tego leczenia poprzez pacjentów, stając się regularnie powodem pomijania dawek leku albo nawet przerywania terapii. Stąd także aktualne badania nad interferonami skupiają się na opracowaniu form interferonów, które posiadają dłuższy czas półtrwania. W najwyższym stopniu zaawansowane są prace nad albinterferonem (interferon alfa2b połączony z ludzką albuminą), którego rejestracji można się spodziewać w najbliższym czasie. Badania nad nowymi lekami przeciwwirusowymi koncentrują się w ostatnich latach na opracowaniu preparatów, które hamują namnażanie wirusa. W najwyższym stopniu zaawansowane są aktualnie badania nad telaprewirem i boceprewirem, które hamują aktywność proteazy – enzymu niezbędnego do replikacji wirusa HCV. Inne leki, nad którymi trwają intensywne badania, uniemożliwiają interakcję między wirusem a komórkami gospodarza, hamując w ten sposób namnażanie HCV. To są inhibitory cyklofiliny, takie jak Debio025 posiadający mocne działanie przeciwwirusowe, a przy tym nie powodujący powstawania oporności obserwowanej w czasie stosowania innych leków. Cytowane wyniki badań klinicznych dowodzą prawdopodobnej w przyszłości poprawy skuteczności leczenia zakażeń HCV. Otwierają możliwości skrócenia terapii przeciwwirusowej, a doustna droga podawania leków sprzyja regularnemu ich przyjmowaniu poprzez pacjentów. Jednak z uwagi na postęp oporności wirusa HCV na nowe leki, w przyszłości niezbędne będzie wprowadzenie schematów złożonych z kilku leków o różnym mechanizmie działania. Dzięki równoczesnemu stosowaniu interferonu możliwe będzie pomniejszenie ryzyka selekcji szczepów opornych, przy istotnej poprawie skuteczności w porównaniu z obecnie obowiązującymi standardami leczenia.inicjalna diagnostyka a rokowanie dla pacjentaObserwację naturalnego przebiegu zakażenia HCV ogranicza trudny do określenia czas zakażenia. Po okresie wylegania wynoszącym od 15 do 150 dni u większości zakażonych dochodzi do uszkodzenia wątroby wyrażonego wzrostem aktywności aminotransferaz w surowicy, co pozostaje jednak bez objawów klinicznych. Tylko u nielicznych chorych stwierdza się nieswoiste symptomy kliniczne, takie jak osłabienie, złe samopoczucie, pogorszenie łaknienia, stany podgorączkowe, nudności i łagodne bóle brzucha. Zazwyczaj przy ich wystąpieniu nie podejrzewa się jako powody zakażenia HCV. Tylko u nielicznych spośród tych osób stwierdza się żółtaczkę, która zazwyczaj naprowadza na rozpoznanie uzasadniając pogłębienie diagnostyki. Z tego powodu rozpoznanie ostrego wirusowego zapalenia wątroby typu C jest rzadkością. Jednak jeśli uda się rozpoznać chorobę i rozpocząć leczenie w tym stadium, to jego skuteczność jest blisko stuprocentowa. Utajony przebieg zakażenia w startowym okresie wiąże się niestety z charakterystycznym dla zakażeń HCV wysokim ryzykiem przejścia w postać przewlekłą. Dochodzi do tego u zdecydowanej większości pierwotnie zakażonych HCV. Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C jest procesem o skrytym przebiegu, który w pierwszych latach od zakażenia zazwyczaj przebiega bezobjawowo. symptomy jeśli nawet wystąpią są to nieswoiste i mogą być wiązane z innymi chorobami, co niestety regularnie ma miejsce, w szczególności gdy doktor podstawowej opieki zdrowotnej nie wykona oznaczenia przeciwciał antyHCV, albo co najmniej aktywności aminotransferaz. Do najczęstszych objawów w tej fazie dolegliwości można zaliczyć zmęczenie, rzadziej pogorszenie łaknienia, dyskomfort odczuwany w jamie brzusznej, nudności, i ogólne osłabienie. W tym okresie rozpoznanie przewlekłego zapalenia wątroby typu C stwarza także spore trudności i zazwyczaj dochodzi do niego przypadkowo, na przykład w okresie badań krwiodawców, ewentualnie badań laboratoryjnych realizowanych z innej powody. Warunkiem rozpoznania zakażenia HCV jest wykonanie, najlepiej już poprzez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, badania na obecność przeciwciał antyHCV. Wykrycie zakażenia w tym okresie pozwala na wdrożenie właściwej terapii, która już teraz gwarantuje wyleczenie u 50% chorych zakażonych genotypem 1 wirusa HCV, a w razie chorych zakażonych genotypem 2 albo 3 odsetek ten przekracza nawet 80%. Można przy tym być pewnym, iż wspomniane przedtem nowe leki podwyższą w sposób znaczny te wartości.Późna diagnostyka i jej następstwaW sporo lat po zakażeniu, jeśli nie zostanie ono rozpoznane, a skuteczne leczenie przeprowadzone, pojawią się symptomy zaawansowanego stadium dolegliwości jakim jest marskość wątroby. Obserwowane wówczas włóknienie wątrobowe jest niestety w dużej mierze procesem nieodwracalnym. Czas postępu włóknienia prowadzącego do marskości, wykazuje wyraźny związek z wiekiem w momencie zakażenia. U osób które zakażeniu uległy przed 21 rokiem życia prawdopodobieństwo rozwoju marskości pośrodku 40 lat wynosi ok. 25%, z kolei u osób zakażonych po 50 roku życia wynosi blisko 100% już po 15 latach trwania zakażenia. Problem z ustaleniem rokowania bazuje jednak zazwyczaj na niemożności stwierdzenia momentu zakażenia, które regularnie miało miejsce sporo lat przed pierwszym wykryciem przeciwciał antyHCV.Największym zagrożeniem dla chorych z marskością wątroby są jej powikłania. Każde z nich stanowi poważne zagrożenie życia. Nadciśnienie wrotne (nie mylić z tętniczym) skutkuje zastój krwi w obrębie jamy brzusznej i wynikające z tego wodobrzusze, a ponadto znacząco podwyższa ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego, a w szczególności z żylaków przełyku. Groźbę takiego krwawienia potęgują zaburzenia krzepnięcia, które są nieuchronną konsekwencją niewydolności wątroby. Wreszcie najważniejszym staje się fakt, iż marska wątroba nie eliminuje z organizmu substancji toksycznych będących produktami fizjologicznych zjawisk zachodzących w organizmie. Właśnie te toksyny prowadzą do uszkodzenia mózgu, które klinicznie ujawnia się jako encefalopatia wątrobowa. W skrajnych przypadkach postępujące uszkodzenie mózgu staje się nieodwracalne, a wówczas nawet ustąpienie innych objawów niewydolności wątroby nie gwarantuje przeżycia pacjenta.Leczenie przeciwwirusowe interferonem i rybawiryną u pacjentów w tym stadium dolegliwości jest zazwyczaj mniej skuteczne i obarczone większym ryzykiem wystąpienia działań ubocznych, niż u chorych leczonych w momencie poprzedzającym rozwinięcie marskości wątroby. Należy jednak pamiętać, iż leczenie przeciwwirusowa jest regularnie niemożliwa do przeprowadzenia z racji na stan pacjenta, a jedynym ratunkiem staje się przeszczep wątroby.Niezależnie od procesu zapalnego i włóknienia toczącego się w wątrobie, wirus HCV wnikając do jądra komórkowego wiąże się z materiałem genetycznym i stwarza ryzyko rozwoju raka pierwotnego wątroby, którego leczenie jest niestety zazwyczaj nieskuteczne. Spośród innych schorzeń mogących być następstwem zakażenia HCV, należy wymienić krioglobulinemię, dolegliwości autoimmunologiczne, czy także dolegliwości nerek, skóry i układu dokrewnego. dolegliwości te nawet jeśli nie stwarzają bezpośredniego zagrożenia życia (chociaż także mogą), to z całą pewnością pogarszają jego jakość.Autor:Prof. dr hab. med. Robert Flisiak Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii, Uniwersytet Medyczny w Białymstoku