Słownik GERMANIZACJA ZABORU PRUSKIEGO POD KONIEC XIX WIEKU: Położenie narodowe Polaków w zaborze pruskim rysowało się odmiennie w porównaniu z Galicją. Region należący do Prus stał na znacząco wyższym poziomie gospodarczym. Już w latach 1807-1811 przeprowadzono tam reformę uwłaszczeniową. Dominowały spore, nowoczesne gospodarstwa rolne przynoszące duży dochód. Wyższy był poziom nauczania, a oświata powszechniejsza. Jednocześnie jednak z pozytywnymi przemianami gospodarczymi następowało sukcesywne ograniczanie praw narodowych ludności polskiej. Mechanizm ten przybrał na sile szczególnie po <zjednoczeniu Niemiec> w 1871roku. Kanclerz tego państwa Otto von Bismarck uznał, iż jego kluczowym zadaniem jest przeciwdziałanie wszelkim tendencjom zmierzającym do wewnętrznego rozbicia Niemiec. Zagrożenie widział początkowo raczej w Kościele katolickim, przez wzgląd na czym od roku 1872 zainicjował wydanie szeregu ustaw mających podporządkować państwu hierarchię katolicką. Działania te przeszły do historii jako polityka kulturkampfu (z j. niemieckiego – walki o kulturę). Wydane wówczas regulaminy odsuwały Kościół od nadzoru nad szkolnictwem, poddawały władzom państwowym mechanizm kształcenia księży i obsadzania stanowisk kościelnych. Mimo zdecydowanych posunięć Otto von Bismarcka, nie powiodło mu się podporządkować władzom cywilnym Kościoła katolickiego. Pod koniec lat 70. kanclerz wycofał się z wielu antykościelnych ustaw; polityka kulturkampfu została tym samym zakończona. Omawiane działania Bismarcka jedynie pośrednio uderzały w ludność polską. kluczowym celem ataku był Kościół, a Polacy tylko o tyle byli poszkodowani, iż oni stanowili w Niemczech gros katolików. Regularnie także ofiarami kulturkampfu padali duchowni polskiego pochodzenia (na przykład biskup Mieczysław Ledóchowski). Bezpośrednio przeciw ludności polskiej skierowane były dopiero regulaminy wydawane z inspiracji Bismarcka w latach 80. XIX wieku. Kanclerz Niemiec był zdania, iż także mniejszości narodowe stanowią czynnik odśrodkowy, groźny dla dopiero co zjednoczonego państwa niemieckiego. Przekonanie to było źródłem licznych antypolskich ustaw. Uderzały one raczej w mechanizm nauczania. Od 1887 roku j. polski przestał być odrębnym obiektem szkolnym. Kiedy jeszcze zakazano edukacji religii w j. polskim, doszło do szeregu strajków szkolnych, z najgłośniejszym we Wrześni (1901). Następnym metodą na ograniczenie zasięgu j. polskiego było wprowadzenie w 1908 roku tak zwany „ustawy kagańcowej”, zakazującej używania polskiej mowy w publicznych zebraniach, gdzie uczestniczyło mniej niż 60% Polaków. Plan Bismarcka przewidywał również pomniejszenie liczby Polaków mieszkających w zaborze pruskim. Zajmowała się tym między innymi Komisja Kolonizacyjna (powstała w 1886 roku), starająca się wykupywać polskie majątki. Jednocześnie intensywną antypolską działalność propagandową prowadził Niemiecki Związek Marchii Wschodniej, a więc HaKaTa (skrót pochodzi od nazwiskza łożycieli: Hansemanna, Kennemanna i Tiedemanna). Ten sam cel osiągnąć miały wprowadzone w 1885 roku tak zwany rugi pruskie. Na mocy uchwalonego wówczas prawa odmówiono dalszego pobytu w Prusach Polakom niemającym obywatelstwa tego państwa. W rezultacie usunięto, pozbawiając przy tym dobytku, ok. 25 tys. Polaków, emigrantów z innych zaborów. Ogół działań podjętych poprzez administrację pruską nie przyniósł spodziewanych poprzez Bismarcka rezultatów. Odsetek ludności polskiej w tym zaborze nie pomniejszył się w ważny sposób. Wynikało to z różnorodnych form oporu wobec germanizacji. Podtrzymaniem znajomości j. polskiego zajmowały się liczne gazety: „Katolik” wydawany poprzez Karola Miarkę, „Dziennik Poznański” Franciszka Dobrowolskiego, czy „Kurier Poznański” ks. Antoniego Kanteckiego. Działało również Towarzystwo Czytelni Ludowych, stowarzyszenia śpiewacze czy gimnastyczne („Sokół”). Ważną rolę w zachowaniu polskości odgrywały wreszcie liczne polskie instytucje gospodarcze: spółdzielnie kredytowe (((na przykład ks. Piotra Wawrzyniaka), banki i tym podobne, pozwalające uniezależnić się od analogicznych urzędów niemieckich, prowadzących działalność wynaradawiającą. Bismarck i papież Pius IX – karykatura z 1875 roku Warto pamiętać W ramach działań germanizacyjnych w latach 70. XIX wieku zmieniono sporo nazw miejscowych, między innymi Ogromne Księstwo Poznańskie przemianowano na Provinz Posen. Definicje kulturkampf (niem. – walka o kulturę) – ogół antykościelnych regulaminów wydawanych poprzez władze pruskie w celu podporządkowania sobie Kościoła katolickiego. Nazwa pochodzi od obowiązku zaliczenia egzaminu z kultury poprzez wszystkich kandydatów do stanu duchownego. Władze kościelne nie akceptowały tego egzaminu Poezja J. Feldman: Bismarck a Polska. Warszawa 1966. Daty lata 1807-1811 - reforma uwłaszczeniowa w Prusach lata 1872-1878 - obowiązywanie ustawodawstwa związanego z kulturkampfem 1901 rok - strajk szkolny we Wrześni lata 1886-1918 - działalność Komisji Kolonizacyjnej 1885 rok - rugi pruskie Oś czasu 1825 - w Wielkiej Brytanii uznano legalność istnienia i działania związków zawodowych 1847 - trzęsienie ziemi w Japonii(44 tys. ofiar) 1861 - proklamowano stworzenie Królestwa Włoch 1880 - stworzenie Armii Zbawienia w Nowym Jorku 1895 - utworzono pierwsze na świecie ministerstwo pracy.
- Słownik Geneza Związku Polski Z Litwą – Pierwsze Akty Unijne:
- Informacje polsko-litewskich sięgające czasów rozbicia dzielnicowego. Dobre relacje z Litwą utrzymywał Władysław Łokietek i Kazimierz Ogromny. Rywalizacja o ziemie ruskie, która przerodziła się w konflikt germanizacja zaboru pruskiego pod koniec xix wieku co znaczy.
Kim był, co zrobił Germanizacja zaboru pruskiego z historii w Słownik historia G .