Definicja Sztuczna trzustka?

Co to jest Sztuczna trzustka?: Opracowana poprzez naukowców z Łodzi polimerowa makrokapsułka (około 3 mm średnicy) zawiera komórki produkujące insulinę. Kilka takich kapsułek umieszczonych w ciele szczura, u którego doświadczalnie wywołano cukrzycę, poprzez dłuższy czas normalizuje poziom cukru w jego organizmie. Na cukrzycę cierpi ((około 800 tys. Polaków, w Europie - 10 mln ludzi. Najtrudniejsza do leczenia i zarazem w najwyższym stopniu dokuczliwa dla chorych jest cukrzyca typu 1., która uzależnia ich od stałego przyjmowania insuliny. Mimo wprowadzenia na rynek dobrze oczyszczonych insulin, problemem klinicznym są nadal powikłania cukrzycy: niedokrwienie kończyn, zaburzenia wzroku. Zaniedbanie regularnego przyjmowania insuliny może doprowadzić chorego do śmierci. - Przy uszkodzeniu wielu narządów wewnętrznych (trzustka, wątroba, nerki) leczeniem z wyboru, regularnie ratującym życie, jest przeszczepienie choremu narządu - mówi dr hab. med. Krzysztof Kuzdak, kierownik Kliniki Chirurgii Endokrynologicznej i Ogólnej AM w Łodzi. - Mimo dobrze opanowanych technik chirurgicznych, największą przeszkodą w tego rodzaju postępowaniu leczniczym są antygenowe różnice międzyosobnicze i międzygatunkowe, na skutek których przeszczepiony narząd może być odrzucony. By uchronić chorego przed konsekwencjami odrzucenia przeszczepu, podaje się środki immunosupresyjne. Lecz nawet wykorzystywanie środków najnowszej generacji nie zawsze pozwala zachować pacjenta w dobrej kondycji, przy tym stałe podawanie leków z tej ekipy osłabia jego ogólny stan odpornościowy (nawet błaha infekcja może być groźna). Chorzy po przeszczepach, którzy długo przyjmują leki immunosupresyjne, narażeni są również na wystąpienie osteoporozy i nowotworów. Nie opanowano także jeszcze systemów odległego odrzucania przeszczepów, a każdy kolejny przeszczep jest trudniejszy. - W przyszłości alternatywną sposobem leczenia dla chorych z niewydolnością trzustki może się stać sztuczny, hybrydowy narząd - twierdzi dr Marek Kołodziejczyk z Pracowni Chirurgii Doświadczalnej, mieszczącej się w Szpitalu Specjalistycznym im. M. Kopernika. Aktualnie sporo zespołów naukowców pracuje nad konstrukcją sztucznej trzustki. Dąży się jednocześnie do maksymalnego zminiaturyzowania istniejących już i powszechnie znanych pomp infuzyjnych, które, połączone z komputerem, mogą dokładnie dawkować insulinę poprzez mechanizm drenów wprowadzonych do naczyń chorego, po wcześniejszej ocenie zapotrzebowania na nią. - Nasze prace nad konstrukcją sztucznej, hybrydowej trzustki, nie opartej na urządzeniach mechanicznych - tłumaczy dr Kołodziejczyk - są kontynuacją prac, które prowadzi się w wielu światowych laboratoriach przynajmniej od 1954 roku. Jednak dopiero postęp chemii polimerów, a w szczególności wykorzystanie w latach 70. poprzez Lima i Suna naturalnego polimeru otrzymywanego z glonów morskich - alginianu sodu - użytego do ochraniania przeszczepionych komórek produkujących insulinę przed działaniem czynników układu odpornościowego biorcy, na nowo rozbudziły zainteresowania tym tematem. Ochraniane w ten sposób, izolowane z trzustki wysepki Langerhansa, w formie makrokapsułek zostały już wszczepione człowiekowi w 1994 r. poprzez Soon-Shionga. Normoglikemia utrzymywała się u chorego poprzez 3 miesiące. Doświadczenia te powtarzano w laboratoriach Kanady i Szwajcarii, lecz - jak dotąd - brak doniesień o rutynowym ich stosowaniu. Izolowane z narządów komórki żyły i funkcjonowały w polimerowej sieci, lecz ta oplatająca je sieć nie pozwalała na ich namnażanie. I to prawdopodobnie było jednym z powodów krótkiego działania wszczepionego układu komórek. Efekt naukowców z AM w Łodzi bazuje na opracowaniu innego rodzaju kapsułki z alginianu sodu, sieciowanego jonami wapnia. Makrokapsułka opracowana w łódzkim ośrodku badawczym. Oryginalne rozwiązanie to wielokomorowy rdzeń wewnętrzny - Opracowana poprzez nas kapsułka - mówi Marek Kołodziejczyk - złożona jest w pierwszej kolejności z rdzenia zawierającego mechanizm pustych komór, wzmocnionego od zewnątrz dodatkową otoczką. Jak wykazały nasze badania, mechanizm komór, a więc wolnych miejsc, umożliwia namnażanie się komórek zamkniętych w polimerze. Mamy nadzieję, iż w przyszłości, aczkolwiek na razie w warunkach klinicznych, uda się istotnie przedłużyć czas działania wszczepionego układu, gdyż role obumierających komórek będą przejmowały ich komórki potomne. Aktualnie sposobami doświadczalnymi poszukujemy w ludzkim organizmie miejsc w najwyższym stopniu dogodnych do umieszczenia wszczepu, zastanawiamy się także nad wyborem na tyle subtelnych technik chirurgicznych, aby w minimalnym stopniu obciążały chorego. Spore nadzieje pokładamy w technikach chirurgicznych z użyciem laparoskopu. Polimerowa kapsułka z Łodzi jest atrakcyjna także z tego powodu, iż można w niej zamykać również inne komórki, na przykład izolowane z wątroby hepatocyty czy komórki izolowane z przytarczyc, które odpowiadają za regulację poziomu wapnia w organizmie. Do opracowania polskiej konstrukcji kapsułki przyczynili się eksperci z łódzkiego Centrum Wykorzystania Laserów i Biomateriałów w Medycynie, pod kierunkiem prof. Janusza Rosiaka. Na osiągnięcie sukcesu spory wpływ miała także współpraca z naukowcami z Uniwersytetu L'Aquila we Włoszech. Wstępne wyniki prac zostały już docenione poprzez Komitet Badań Naukowych, który przyznał środki na kontynuowanie badań, spotkały się także z życzliwą oceną naukowego autorytetu w tej dziedzinie, prof. Macieja Nałęcza z PAN. Opracowanie nowego rodzaju polimerowej kapsułki rozbudziło nadzieje wśród pacjentów cierpiących na cukrzycę typu 1. Jednak kapsułka, tak jak każdy lek, musi jeszcze przejść sporo badań eksperymentalnych na zwierzętach (w Klinice Chirurgii Transplantacyjnej Akademii Medycznej w Warszawie, w pracowni dr. hab. med. Piotra Fiedora), zanim będzie można pomyśleć o pierwszych wszczepach u pacjentów, co najprawdopodobniej nastąpi dopiero po 2006 roku. Artykuł pochodzi z tygodnika "Służba Zdrowia" nr 55-58/2001